آسیب شناسی در هیئت هم و غم بنده است / در فضای فرهنگی ساری موثر هستیم
وارث : فرق یک هیئت بزرگ در شهر تهران و دیگر شهرهای کشور در این است که یک هیئت استانی می تواند گاهی در یک شهر اثرگذار باشد. البته کار کردن در این دسته از هیئات هم بسیار سخت می باشد.
از جمله این هیئات می توان به هیئت مصلی شهر ساری اشاره کرد. هیئتی که توانسته است در شهر ساری تاثیرگذار باشد. هیئتی که توانسته است وجه اشتراکی باشد بین دیگر هیئت های این شهر.
در ادامه گفتگوی ما را با با حجت الاسلام محمد قاسمی، از مسئولین شهر ساری و همچنین از مسئولین هیئت بزرگ ساری می خوانید:
محمد قاسمی هستم از سال 85 در استان مازندران به امر نماینده مقام معظم رهبری آیت الله طبرسی فعالیت فرهنگی انجام می دهم. همچنین مسئول دفتر نماینده ولی فقیه شهر ساری هستم و هم مسئول شورای سیاست گذاری ائمه جمعه.
بعد از مدت ها به ذهنم رسید هیئات و جوانان را دور هم جمع کنم. شروع کار در شب های قدر انجام گرفت. مصلی حضرت امام از نظر مکان بهترین نقطه شهر است و به همین دلیل با نماینده ولی فقیه در استان صحبت کردیم که اگر بشود شروع کار با سخنرانان برجسته همچون آیت الله رئیسی و سید احمد خاتمی و شخصیت های برجسته دیگر باشد.
استقبال مردم الحمدلله بسیار خوب بود. بعد از آن نشستی داشتیم که در آن تجمیع هیئات مذهبی در مصلی امام رحمة الله علیه مطرح شد. و البته خداوند این توفیق را به ما داد با همفکری دوستان، برخی هیئات آمدند و اعلام آمادگی کردند برای ایجاد حسینیه در مصلی. اکنون بیش از 5 سال است در مصلی سخنرانان برجسته دعوت می شوند، مانند آقای رفیعی، آقای عالی، آقای خاتمی، آقای رئیسی، آقای حسینی بوشهری و از آن سو مداحان برجسته هم دعوت شدند. حاج سعید حدادیان، سید مهدی میرداماد، سید مجید بنی فاطمه، سید محمد جوادی و دیگر آقایان آمدند و موج خوبی در شهر و استان ایجاد شد. البته جمع کردن مداحان خوب و سخنرانان سخت است اما با توسل به اهل بیت علیهم السلام و عنایت خداوند محفل ما گرفت و استقبال کم نظیری شد. تا آنجا که برای برخی شخصیت های فرهنگی سوال ایجاد شد، که چه شده است. با این که ما به هیچ عنوان اطعام نمی کنیم! از ساعت 9 تا 12 برنامه داریم. چند سال است شعرایی همچون صابر خراسانی و سید حمید رضا برقعی هم دعوت شدند.
بعد به ذهنم رسید برای حضرت زهرا سلام الله علیها هم مراسم بگیریم و شروع با شیخ حسین انصاریان بود. لذا با استقبال ایشان مواجه شدیم . زمانی که این جوانان از حدود سن 18 تا 30 سال را دیدند، فرمودند اگر هر مداح و سخنرانی بخواهید ما برایتان هماهنگ می کنیم.
الحمدلله اتفاق خوب و کم نظیری افتاد. در ماه رمضان در مصلی امام خمینی از قاریان برجسته بین المللی و کشوری استفاده می کنیم و الحمدلله این اتفاق جا افتاده و از صدا سیما هم پخش مستقیم داریم.
با توجه به متفاوت بودن فضای هیات که از انقلابی و غیر انقلابی در ساری و یا نوع متفاوت بودن فضاها چگونه هیئات را دور هم جمع کردید؟
چون خودم سخنرانم در بیش از یک دهه بیشتر هیئت های شهر ساری را رفته ام و علاقه ای دارم با آنها و جلسات متعدد داشتم. گاهاً فردی یا دسته جمعی صحبت کرده ام. برخی انتقاد کردند، نق زدند و نیامدند. ولی من قائلم در کار فرهنگی باید خیلی صبور بود. با صبر از متلک های هیئتی ها چشم پوشی کردیم و با این کار تعداد زیادی از آنها جذب شدند و باعث شد برنامه های فرهنگی ما بگیرد. علتش هم طمئنینه و صبر بود. قطعا اگر معمولی برخورد می کردیم نمی آمدند و من اعتقاد دارم اهل بیت علیهم السلام عنایت کردند.
گاها به مشکل بودجه می خوریم میگویم اگر اهل بیت مراسم خود را اداره نکنند به درد ما نمی خورند.
در کل اقبال زیاد بود.
معتقدم برگزاری هیئت مذهبی کار فرهنگی است . اما چند سالی است هم به توصیه مقام معظم رهبری، فضای جامعه می طلبد در کنار عزاداری فرهنگ سازی دیگری هم انجام شود . از این قبیل فعالیت ها داشته اید؟
تمام هم و غم ما در گروه مشاوره ای که حول تجمیع هیئات داریم که کارشان یک سری آسیب شناسی است در هیئت ها همین است. قائلم اگر هیئت انقلابی نداشته باشیم در عزاداری ها کمیتمان می لنگد . در این وادی با مشاوره اساتید دانشگاه ها و صحبتی که با هیئت ها داشته ایم با دعوت سخنرانان قوی فرهنگسازی انجام می شود.
برای مثال ما در مازندران 37 شهید مدافع حرم داریم. در کشور، دومین استان بعد از خوزستان مازندران است. در ذهن مردم بود چرا فرزندان ما به سوریه و عراق می روند و شهید می شوند. یکی از فعالیت های خوب مجمع هیئت های مذهبی در مازندران و مرکز استان به نام مدافعان حرم بود. مراسمی برای مدافعان حرم که بازتاب خوبی داشت. همان تعبیر زیبای آقا که ناتوی فرهنگی . شبیخون فرهنگی که الحمدلله من احساس می کنم موفق بوده ایم. در هیئت به روی همه اقشار با تیپ های خاص باز گذاشتیم تا جایی که به اصطلاح خشک مذهب ها به ما حمله می کردند و مقاومت کردیم.
از همین جا دعوت می کنم به مراسم محرم ما که از22 تا 26 محرم با سخنرانی آقای رفیعی و عالی و مداحی حدادیان و بنی فاطمه و میرداماد . بافت را ببینید با آنچه من می گویم خیلی فرق دارد. در مشهد و تهران و قم امری عادی بود هیئت ولی در مازندران عادی نبود. الان مجمعی با حدود 4000 جوان امری فوق العاده است و نماینده ولی فقیه از ابتدا بنشیدند ایده آل صد درصد نیست اما با بضاعت خود راضی هستیم.
حضرت آقا مساله ای را فرمودند با عنوان " آتش به اختیار " که مخاطب عمده آن می تواند جوان مذهبی باشد. به صورت خاص برای آن کاری کرده اید؟
تعبیر حضرت آقا هست که وقتی ما با گروهی شرفیاب شدیم به عنوان مسئولین کنگره و ستاد یادواره ده هزار شهید استان مازندران که فرمودند " مازندران در لبه دو تیغ قرار دارد یکی کمونیست و دو فحشا و فساد". ولی مازندران دین و ایمانش را حفظ کرد. ماهم در این زمینه رفتار و کردار و منشمان این بود که در برخورد ها کاری نکنیم که نظام دچار خسران شود. نمونه عرض میکنم. کنسرت زیاد می گرفتند در شهر. من به عنوان یک روحانی هیئتی و بسیجی با مسئولین استانی و شهرستانی صحبت کردم که قانون وضع کردیم اگر در این چهار چوب قرار دهید کنسرت ها را وگرنه با شما مقابله می شود. شهادت امام صادق علیه السلام و شهادت بی بی علیه السلام و بقیه ائمه چهار روز قبل و چهار روز بعدش حق ایجاد محفل جشن و کنسرت ندارید. مراسمات جشن دیگر آزاد است. خود ما هم همکاری می کنیم هم شرکت می کنیم. اما در مورد آتش به اختیار در استان روی ارزش ها پایبندیم و هرجا تشخیص دادیم ورود پیداکنیم وارد شدیم.
با توجه به صحبت هایتان سعی شده چهارچوب هیئت انقلابی در مجمع هیئات ساری حفظ شود. نظر شخصی شما در مورد چهار چوپ هیئت انقلابی چیست؟
متاسفانه در هیئات ما از مشکلاتمان این است که برخی دوستان مسئول هیئت، اطلاعات سیاسی کمی دارند و زمزمه هایی مبنی بر جدایی دین از سیاسیت می دهند. به عقیده بنده در این مجمع که کار می کنیم می گوییم برای اهل بیت علیهم السلام که کار می کنیم در حین عزاداری باید معیار و ملاکی که آنها از ما خواستند را تبیین کنیم و در هیئات پیاده کنیم. بی بی حضرت زهرا سلام الله علیها به عنوان زن چگونه در عرصه زمان خود با اینکه از نابینا گریزان بود از این باب که قبل از شهادت به اصحاب می گوید من ناراحتم پیکرم نمایان می شود؛ با این عظمت و بزرگی این خانم که روایت می فرماید :"مَا تَكَامَلَتِ النُّبُوَّة لِنَبِی حَتَّی اَقَرَّ بِفَضلِهَا وَ مَحَبَّتِهَا؛ نبوت و رسالت هیچ پیامبری كامل نشد، مگر پس از اقرار به فضل فاطمهسلام الله عليهاو اظهار محبت به آن بزرگوار."1
حتی در ادامه دارد که اگر برخی از انبیا به عنوان الوالعزم معرفی شدند چون درجه شناختشان به بی بی بالاتر بود. من معتقدم هیئت های قدیمی مازندران بی تعارف در این وادی هستند و برخی هیئات اسم امام و شهدا را نمی برند. حال آنکه وظیفه اخلاقی و دینی ماست. اگر در وادی کربلا ورود پیدا کنیم زمان ما کمتر از سال 61 نیست . جنایات داعش و وهابی را می بینید. یادی کنیم از شهید حججی که کربلایی دیگر قبل از محرم برای ما آفرید. به عقیده من هیئتی اگر انقلابی نباشد پشیزی ارزش ندارد و دل امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را می شکند و مانند سی هزار نفری است که به جنگ امام آمدند در سال 61. انقلابی به معنای واقعی یعنی تفکر امام حسین علیه السلام . اینهاست که وظایف ما را مخصوصا خطیب و روضه خوان و مداح را سنگین می کند . نباید حرف بیخود زد برای محکوم کردن برخی قضایا. زیرا هیئت و بچه آن الگوی جامعه هستند. اینها در عین انقلابی گری و ترویج آن باید کلامشان حسینی و زهرایی باشد. از آقا نه یک گام عقب باشند نه یک گام جلوتر.
ما 3 بخش هیئت در تهران داریم که بخشی انقلابی اند یک سری شیعه انگلیسی و یک هیئتی که جریان خاصی را دنبال نمی کنند. با توجه با مطالعات شما چند درصد هیئت ها خاکستری اند و چند درصدشان معاند است؟
مشکل ما هیئتی است که دم از انقلابیگری می زنند. به مداح مطرح کشوری گفتم شنیدم روحانی نمی آورید و مکلی میاورید. این خیانت است. علت این که ما آن شیعه انگلیسی تشکیل شد ماییم. نتوانستیم مجمع را جذب کنیم. منِ روحانی مدعی انقابیگری می کنم. وقتی سخنرانم یک مکلی میشود. جمع پاک و زلال هیئتی ها آن است که دین همین است. به آن مداح گفتم من روحانی بی سواد . تو بگو هرشب بیا ماه محرم احکام بگو. بدون تعارف چه مقدار از هیئتی ما نماز و وضویشان درست است؟
دیشب که دعوت بودیم از طرف آقای خمسه. به لطف خدا مطلبی انتخاب کردم فردی از امام جواد پرسید من پدرم ناصبی و دشمن شما اهل بیت است. با او چه کنم؟ امام به او دستور داد مدارا کن از او .
در هیئت انقلابی چه رفتاری داریم که خاکستری ها بی تفاوت هستند؟ هیئتی دعوت شدم که شرط کرد از امام و شهدا و انقلاب نگویم. من رفتم . می توانستم نروم. رفتم و نفوذ هم کردم به جایی رسید که هیئت خاکستری با حرف من عکس امام و رهبری را بالای منبر وصل کردند. هیئت سنتی مشتاق شدند من باز هم بروم. از دو شب به هفت شب رسیدیم.
ایراد از ماست. خوب است درصد بگیریم ولی ایراد از آن درصد هیئت خاکستری نگیریم. چون آنها کردار مارا ندیدند. چون ما منیت داریم ضربه خوردن ما هم صدای بلند دارد. ما باید اهل بیتی شویم. صاحب تفکر ناب حضرات شویم. به پیامبر صلی الله علیه و آله ما چقدر توهین شد . اگر انقلابی داغی که ما میگوییم بود باید قلع و قم میکرد. به استادم سید احمد خاتمی گفتم من حاضرم چند بار در ماه بیایم در تهران وعاظی که خبت کردند را جمع کنیم. جذب کنیم. حرفشان بشنویم. شخصی ناشناس و هیئتی پدرش مریض شد. خود سید صادق شیرازی شخصا زنگ زد دلجویی کرد و کمک مالی کرد.
نمیشود اسم ساری بیاید اسم سید مجتبی علمدار نیاید. خاطره نکته یا حرفی دارید؟
در ساری با سه شهید دم خورم که ندیده ام . سید مجتبی علمدار و شهید سید علی دوامی و شهید حسین بهرامی . سال تحویل سر قبرشان می رویم. نجوا داریم . علمدار از مداحان به تمام معنا انقلابی بود که با بصیرت بود و مفت استان ما از دست داد. سید هم در میان هیئتی ها الگو بود هو در خانواده و هم در عبادت و بندگی خدا . حتی برای خود جریمه وضع کرد که اگر نماز به تاخیر افتاد و غیبت کرد جریمه بدهد. اگر بتوانیم در زندکگی فردی و اجتماعی و هیئتی مثل او باشیم مانند او در کشور می درخشیم.
پی نوشت:
1. امام صادق صلوات الله عليه فرمود:
مَا تَكَامَلَتِ النُّبُوَّة لِنَبِی حَتَّی اَقَرَّ بِفَضلِهَا وَ مَحَبَّتِهَا؛ نبوت و رسالت هیچ پیامبری كامل نشد، مگر پس از اقرار به فضل فاطمه سلام الله عليها و اظهار محبت به آن بزرگوار.
الاسرالفاطمیه ص12و82 ؛ مجمع النورین ص40 به نقل از مدینة المعاجز