راهکارهای قرآنی برای اصلاح معیشت و معضلات اجتماعی
وقتی صحبت از انتخاب افراد برای مدیریت گروههای اجتماعی میشود، چه اولویتی در تعیین شاخصههای فرد لایق باید لحاظ شود که به دنبال آن خداوند سایر امور فردی و اجتماعی را سامان میدهد؟
وارث:پیگیری و تحقیق بر روی مهمترین شاخصههای دولتمردان و جلوداران نظام جمهوری اسلامی یکی اولویتهای مهمی است که تمام مردم جامعه باید نسبت به آن حساسیت لازم را داشته باشند. در این راستاست که گزینشها معنادار و هدفدار میشود و افراد را در انتخاب صحیح یاری میرساند.
اما شاخصهای که قرآن و عترت(ع) آن را در اولویت مسائل قرار دادهاند چه مقولهای میتواند باشد؟ شاید فردی توانمندی بالایی در موضوعات مختلف داشته باشد، اما آیا این توانمندی برای جامعه اسلامی کفایت میکند؟ هر اندازه توانمندی افراد در مقولات مختلف بالا باشد باز شاهد خواهیم بود که در سایر عرصهها ناتوانی وجود دارد. پس چه اولویتی در تعیین شاخصههای فرد لایق لحاظ شود که به دنبال آن خداوند سایر امور فرد جامعه را سامان میدهد؟
ایمان و تقوا راهگشای گرههای جامعه
بر اساس آنچه که در آیات قرآن و روایات اهلبیت عصمت و طهارت(ع) وجود دارد، ایمان و تقوا مهمترین شاخصهای است که میتواند راهگشای بسیاری از گرههای کور جامعه باشد؛ زیرا کسی که اهل ایمان و تقوا باشد در قضایای مختلف راهکارهایی ارائه میدهد که در آن تدین جامعه نیز تضمین شود.
اکنون شاهدیم به لحاظ هجمههای بالای دشمنان نظام اسلامی، جوانان و نوجوانان و سایر اقشار جامعه از جهت معنوی آسیبپذیر شدهاند و این مسأله باعث بروز اختلالات روانی شدیدی در این اقشار پاکطینت جامعه شده است که همین امر باعث پیدایش مشکلات خانوادگی و اجتماعی شده است. لذا کسی که قصد دارد از جلوداران نظام جمهوری اسلامی باشد کمترین کاری که میتواند انجام دهد، تضمین، ارتقا و رشد تقوا و دیانت جامعه است. در حال حاضر دردی که خانواده و جامعه از آن نالان هستند، ظهور و بروز گرایشها و تمایلات منفی در نوجوانان و جوانان است؛ بنابراین باید کسی وارد کار شود که از جهت ایمانی و تقوایی جامعه را رشد دهد و راهکارهایی ارائه دهد که در کنار شادی و نشاط جامعه، تدین آنها را نیز تأمین کند.
لذا کسی که واجد چنین ویژگیای باشد، خداوند علاوه بر اینکه سایر امورات جامعه را به سمت اصلاح سوق میدهد و راه خروج از معضلات را نشان میدهد، خیر و برکت را بر مردم آن جاری میکند و این وعده خداست در آنجا که میفرماید «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُواْ وَاتَّقَواْ لَفَتَحْنَا عَلَيْهِم بَرَكَاتٍ مِّنَ السَّمَاءِ وَالأَرْضِ؛ اگر مردم جامعه ایمان آورده و تقوا پیشه کرده بودند، به یقین از آسمان و زمین برکتهایى بر آنان مى گشودیم»
مدیریت باید همراه با تقوا فردی باشد
بر اساس این آیه خداوند ایمان و تقوا را راه جاری شدن برکات بر جامعه معرفی کرده است و این حاصل نمیشود جز فردی که اهل ایمان و تقوا باشد؛ بنابراین کسی که واجد سایر ویژگیهای مدیریتی باشد و در این موضوع از خود ضعف نشان دهد، هیچگاه نمیتواند «برکت» را در جامعه تضمین کند.
ما اوج ایمان و تقوا را به صورت عینی در ماه مبارک رمضان شاهدیم. خداوند به واسطه ایمان و تقوایی که اکثریت جامعه واجد آن میشوند، چنان برکتی قرار میدهد که همگان را به تعجب وا میدارد و این میتواند الگویی برای اصلاح و رشد اقتصاد و معیشت جامعه باشد؛ یعنی اقتصادِ برکتمحور.
از سوی دیگر خداوند در انتهای آیهای از قرآن به نکتهای بسیار کلیدی برای برونرفت از معضلات معرفی میکند و میفرماید: «وَ مَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجعَل لَهُ مَخرَجًا؛ هر کس تقوای الهی داشته باشد، خداوند راه خروج را بر او قرار میدهد.» بنابراین راه خروج از معضلات سخت فردی و اجتماعی در پرتو ایمان و تقوا و با پیوست مدیریتی قوی و مدبر حاصل خواهد شد. حال باید دید کدام فرد لایق این مقولات است.