چرا حضرت مریم(س) قبل از تولد عیسی مسیح از مردم کناره‌گیری می‌کرد؟

بر اساس آیات قرآن کریم، حضرت مریم (س) مدتی برای عبادت خدا از مردم کناره‌گیری کرده و در خلوت به سر می‌برد. این اتفاق مدتی قبل از مژده تولد حضرت عیسی مسیح چنانکه در سوره مریم به این نکته اشاره فرموده است: «وَ اذْکرْ فِی الْکتابِ مَرْیَمَ إِذِ انْتَبَذَتْ مِنْ أَهْلِها مَکاناً شَرْقِیًّا» یعنی «در این کتاب مریم را یاد کن آن دم که در مکانى در طرف شرقى مسجد از کسان خود کناره گرفت.»

منظور از ذکر و یادآوری حضرت مریم سلام‌الله علیها، یاد کردن داستان زندگی اوست. همچنین منظور از «کتاب» قرآن کریم و یا سوره مریم است که جزئى از کتاب است، چون جزء کتاب هم مانند خود کتاب است‏. کلمه «انتبذت» از ریشه «نبذ» به معنی کناره گرفتن از مردم به طور گمنام است. به کار بردن این تعبیر شاید اشاره به آن باشد که حضرت مریم سلام‌الله علیها به صورت متواضعانه و گمنام و خالی از هر کاری که جلب توجه کند، از جمع کناره‏گیری کرده و آن مکان از خانه خدا را برای عبادت انتخاب کرد.

معناى آیه این است که در این کتاب داستان آن بانوی مکرم را در آن حین که از مردم اهل خود کناره گرفت و در مکان شرقى (که گویا همان سمت شرقى مسجد بیت‌المقدس باشد) ساکن شد تا به راز و نیاز با خدای تعالی بپردازد و چیزی او را از یاد خدا غافل نکند.

البته آن طور که در قرآن کریم می‌خوانیم حضرت مریم سلام‌الله علیها در زمان میلاد حضرت عیسی علیه السلام هم به همین صورت از مرم کناره‌گیری کرد. به عبارت دیگر، پس از اینکه به صورت متواضعانه و گمنام و خالی از هرگونه کاری که جلب توجه کند، از جمع کناره‏گیری کرد و در محل شرقی بیت‌المقدس ساکن شد، حجابی بین خودش و سایر مردم قرار داد تا خلوتگاه او از هر نظر کامل شود.

البته در سوره مریم عنوان نشده است که این حجاب برای چه منظور بود. اما برای این‌که جواب این ابهام را پیدا کنیم باید به آیات دیگری درباره زمان میلاد حضرت عیسی علیه السلام مراجعه کنیم. با توجه به آیه 22 سوره آل‌عمران می‌توان پاسخ این ابهام را پیدا کرد.

در آیه 22 سوره آل عمران می‌فرماید: «کلَّما دَخَلَ عَلَیْها زَکرِیَّا الْمِحْرابَ وَجَدَ عِنْدَها رِزْقاً؛ هر وقت زکریا وارد محراب او مى‏شد مى‏دید که نزد او رزقى است.» درواقع خداوند از مائده‌ها و غذاهای بهشتی برای حضرت مریم سلام‌الله علیها می‌فرستاده تا از آن‌ها تغذیه کند. بنا بر این آیه، به نظر می‌رسد که حضرت مریم سلام‌الله علیها از مردم کناره‌گیری کرد و خود را از آن‌ها پوشانید تا ذهن و قلبش برای عبادت و ذکر خداوند متعال آزاد باشد. در این زمان بود که خداوند، روح را که یکی از فرشتگان بزرگ است، به سوی آن بانوی بزرگوار فرستاد و او در شکل انسان کامل بی‏عیب و نقص و خوش‌قیافه‌ای بر ایشان ظاهر شد.

منابع:

تفسیر المیزان؛ علامه طباطبایی
خصال؛ شیخ صدوق
تفسیر نمونه؛ آیت‌الله مکارم شیرازی
تفسیر نور؛ حجت‌الاسلام‌والمسلمین قرائتی

تسنیم