گناهان بيماري است و درمان توبه

وارث:روایت شده از حضرت علی علیه السلام:

الذُّنُوبُ الدَّاءُ وَ الدَّوَاءُ الِاسْتِغْفَارُ وَ الشِّفَاءُ أَنْ لَا تَعُودَ

از اميرالمؤمنين(صلوات ‏‏الله‏  عليه) منقول است كه فرمودند گناهان و معاصی بیماری است و داروی آن استغفار است و شفا و درمان آن بازگشت نکردن به گناه است

شرح حدیث

حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السّلام فرمودند الذُّنُوبُ الدَّاء  گناهان بيماري است. ما هم جسم داريم و هم روح هم جسم انسان بيماري‏های خاصّ خودش را دارد و هم روح آدمی بيماري‏هاي خاصّ خودش را دارد. بنابر این روایت معلوم می‏شود كه انسان از نظر دروني هم ابتلاء دارد. ابتلاء و بیماری درونی انسان گناهان است.

شخصي كه قائل به مبدأ و معاد است و مي‏گويد من مسلمان و مؤمنم، نبايد گناه كند. چرا؟ چون خالقش او را از گناه نهي كرده است. مثل اينكه انسان پيش طبيب برود و طبيب او را از مصرف يك غذا یا یک عمل نهي كند، بعد انسان بخواهد آن را انجام دهد! معلوم است كه اين براي انسان مصيبت‏بار است. معلوم مي‏شود كه او از نظر دروني مشكل دارد. پس گناهان يك نوع بيماري است. حالا من نمي‏خواهم ريشه‏يابي كنم چه اعتقادي و ايماني باشد و چه سایر ریشه‏ ها در هر صورت گناه بيماري است الذُّنُوبُ الدَّاء

در ادامه فرمود وَ الدَّوَاءُ الِاسْتِغْفَار هر بيماري دارويي دارد؛ ‌داروي اين بيماري (يعني گناه) چيست؟ حضرت مي‏فرمايد دارويش هم استغفار است. همان‏طور که در بيماري جسمی مي‏گويند اگر فلان دارو را بخوري خوب مي‏شوي، داروی این بیماری و مرض روحی تو استغفار است. بعد هم فرمود: «وَ الشِّفَاءُ أَنْ لَا تَعُود». چه وقت مي‏فهمي که خوب شدي و شفا پیدا کرده‏ای؟ آن هنگامی كه ديگر آن گناه را نكني و دوباره آن معصیت را تکرار نکنی

حضرت سه جمله واضح را کنار هم فرمودند

گناهان بيماري است

داروي اين بيماري استغفار است

وقتی كه ديگر آن گناه را مرتکب نشوم، مي‏فهمم که شفا پيدا كرده‏ام. اين روایت را به این جهت گفتم، چون از من سؤال زياد شده است. می‏گویند چه‏طور ما استغفار مي‏كنيم ولي دوباره همان گناه را مرتکب می‏شویم؟ مرض معلوم است، ‌دوا هم که استغفار است مشخص است، ولي باز آن گناه را انجام می‏دهیم! این بدان خاطر است که دوايت تقلبّي است! اگر ديدي مجدّداً مرتکب می‏شوی، بفهم که استغفار تو، استغفار نبوده است. همچنان‏که وقتی در بیماری جسمی شفا پیدا نمی‏کنی و خوب نمی‏شوی مي‏گويي دارويش تقلّبي بود، این دوای بیماری روحی تو هم تقلّبی است؛ چون خوب نشدی. معلوم می‏شود که استغفارهایت تقلّبی بوده است! بسياري از اين استغفارهاي ما لقلقة زبان است.

حالا استغفاري كه تقلّبي نيست چيست و چه ویژگی دارد؟ استغفار حقیقی جايي است كه واقعاً‌ از گناه پشيمان شده باشي. اگر واقعاً از گناه ‌پشيمان شده باشي و استغفار كني، ‌اين ديگر تقلّبي نيست. اين شفا بخش است. لذا ديگر برنمي‏گردي و آن گناه را مرتکب نمی‏شوی. منشأ بسياري از گرفتاري‏های شخصی و اجتماعی که دامن‏گیر ما شده گناهان است. این مسلّم است! بعد هم استغفار مي‏كنيم و مي‏بينيم هیچ فايده‏اي ندارد. جهتش چيست؟ جهتش این است که استغفارهايمان استغفار نيست. اگر اين استغفارها استغفار باشد، ‌خداوند ‌صحنه را بر مي‏گرداند

منبع :غررالحِکَم و دُرر الکَلِم، صفحه ۱۹۴  روایت  ۳۷۷۸