شرایط خادمی حرم امام رضا(ع)
23 ذی‌القعده را روز زیارتی امام علی‌بن موسی‌الرضا(ع) است. به همین مناسبت مشروح گفت‌وگویی با تنی چند از خادمان آستان قدس رضوی بازنشر می‌شود.
اصحاب رسانه سربازان امام زمان(عج) هستند
*به عنوان نخستین سؤال، شما در طول دهه کرامت که در استان‌های مختلف برای ترویج فرهنگ رضوی حضور داشتید، چه حسی از مردم درباره ارادت به امام رضا مشاهده کردید و چه تجربه‌های جدیدی کسب کردید؟
-سیداحمد شریفیان: ابتدای صحبتم دهه کرامت را به مریدان اهل بیت(ع) تبریک می‌گویم در دهه‌ای که ابتدایش با ولایت حضرت معصومه(س) آغاز و تا ولادت علی بن موسی الرضا(ع) ادامه دارد، بسیار خوشحال هستم که خداوند این فرصت را به من داد تا شادی‌هایم را با دوستداران حضرت(ع) در سراسر ایران تقسیم کنم، باز هم خدا را شاکرم.
از ابتدای حرکت در این دور سفرها تصور نمی‌کردم این اندازه استقبال مردم با شکوه باشد، روز اول در بین بازاریان عزیز فوق تصورمان تکریم شدیم و همین باعث شد دیدگاهم نسبت به خیلی‌ها تغییر کند، بنابراین همین استقبال‌ها ما را هیجان زده کرد و این ارادت مردم به ولی نعمت خود، حضرت رضا(ع) است.
محمد یوسف شهابی‌پور: پایتخت ایران اسلامی تهران بزرگ است، گر چه پایتخت معنوی ما، مشهد مقدس است. اصحاب رسانه سربازان آقا علی بن موسی الرضا(ع) در کشور هستند که باید در انعکاس اخبار و پشتیبانی از ولایت فقیه خوب عمل کنند، امیدوارم قلم‌هایتان در انعکاس شادی‌های معنوی مردم حرکت کند. در ایام دهه کرامت علاوه بر داخل، در 15 کشور خارجی با حضور خدام و زائر امام رضا(ع) توسط معاونت آستان قدس رضوی پوشش داده شد.
بهترین الگوی همزیستی در حرم رضوی رخ می‌دهد
محمد ابراهیمی: وجود مبارک علی بن موسی الرضا(ع) نه تنها برای ما بلکه برای کل جهان هستی عامل خیر و برکت است، خوشبختانه وضعیت توسعه حرم و فعالیت‌های معنوی در آن در سال‌های گذشته خیلی بهبود یافته، شاید بتوان گفت 10 برابر از گذشته توسعه یافته است و این تصادفی نیست، مردم زمانی که به حرم می‌آیند با کوله‌باری از غم و اندوه حتی نزد ما که لباس خدمتگذاری و خدامی آقا را می‌پوشیم، می‌آیند و زمان برگشت آرامش پیدا می‌کنند، این تصادفی نیست، در احادیث هم آمده که اینجا قطعه‌ای از بهشت است و بهشت هم جای آرامش است. این لباس برای ما افتخار است که جاروکش زیر پای زائر حضرت هستیم، زمانی که این جاروکشی به اتمام می‌رسد، سجده شکر به جا می‌آوریم و سنگ‌های زیر پای زائران را می‌بوسیم. بنابراین زائران برای ما خیلی عزیز هستند، بهترین الگوی همزیستی در فضای حرم ارائه شده است، میلیون‌ها جمعیت در یک زمان کوتاه در مجاورت هم حضور می‌یابند، حتی کمترین مشکل را با هم پیدا نمی‌کنند.
*شما چند سال است که خادم امام رضا(ع) هستید؟
-شریفیان: بنده دربان کشیک ششم سرای آقاعلی بن موسی الرضا(ع) افتخار خدمت 13 ساله در حرم دارم، شغل اصلی‌ام مهندس مکانیک شرکت آب‌های شهر مقدس مشهد بوده که اکنون بازنشسته هستم، سی و یک سال خدمت در آن کسوت داشتم و الان هم در خدمت زائران حرم هستم.
شهابی‌پور: افتخار من این است که در بخش دربانان حرم حضور یابم، البته در حرم چهار گروه فعالیت می‌کنند، دربانان، فراشان، خادمین و کفشداران، علاوه بر اینها حوزه‌های ارشاد و امر به معروف و صندلی چرخ‌دار وجود دارد. علاوه بر این کار، بنده سی سال در آموزش و پرورش خدمت کردم و در طول خدمت هر بار که به حرم مشرف می‌شدم، یکی از خواسته‌هایم این بود که به هر طریق توفیق یابم خادم امام رضا(ع) باشم که در نهایت مشمول این عنایت شدم و الان توفیق 15 ساله در قسمت کفشداری کسب کردم.
ابراهیمی: بنده هم از سال 1360 در آستان قدس فعال هستم و از سال 87 نیز در قسمت فراش‌ها مشغول‌ام.
مردم دوست دارند در کارهای حرم مشارکت کنند/ طبق فرمایش حضرت حق نداریم مهمان را به کار بگیریم
*در طول سال‌های خدمتتان در حرم رضوی آیا خاطره خاصی برایتان مورد توجه بوده که قابل تعریف کردن باشد؟
-شریفیان: هر هفت روز کاری ما در حرم خاطره است، از زائران مختلف، با سلیقه‌ها، سنین، چهره، رفتار و گفتار متعدد، خیلی وقت‌ها احساساتشان را با اشک در میان می‌گذارند، خیلی‌ها دوست دارند در اینجا خدمت کنند و می‌گویند اجازه دهید چند دقیقه به جای شما کار کنیم، ما هم ثواب کارهایمان را با آن‌ها تقسیم می‌کنیم حتی می‌گویم شما یک قطعه کاغذ هم در سطل بیاندازید یا لیوان آبی از جایی بردارید، در ثواب شریک هستید، چرا که اینها دیده شده که از نظر حضرت پوشیده نمانده است.
شهابی‌پور: در بخش دربانان ارادت خالصانه زائران از کوچک تا بزرگ، ترک تا بلوچ و عرب به امام رضا(ع) را مشاهده کردم، چرا که هر کس می‌خواهد وارد شود اول بر دیوار حرم زیارت می‌کند، بدون شک اشکش جاری می‌شود و ما هم افتخار می‌کنیم که کمک حال مردم هستیم.
ابراهیمی: ما در حوزه کاری خودمان در جارو کشیدن توفیق داریم، کف حرم را تمیز می‌کنیم و البته طبق فرمایش خود آقا علی بن موسی الرضا(ع) حق نداریم مهمان خود را به کار بگیریم، ولی سایرین که ابراز تمایل به این کار می‌کنند، ما می‌گوییم نیت کن ما به جای شما جارو می‌کشیم، برخی حاجت دارند و برخی علاقه‌مند، امیدوارم همه حاجت روا شوند.
ویژگی‌های رسانه رضوی
*از دیدگاه شما، رسانه‌ای که منتسب به نام امام رضا(ع) است، باید چه شاخصه‌هایی داشته باشد؟
-شریفیان: البته در این رابطه تخصصی ندارم، ولی آنچه به نظرم می‌رسد این است که این رسانه باید پشتیبان ولی فقیه با محوریت ولایت امام رضا(ع) باشد، حدیث مقدس «کإلاَ اِله اِلاَّ اللّهُ حِصْنِیِ فَمَنْ قَالَ لااِلهَ اِلاَّ اللّهُ دَخَلَ فِی حِصْنِی وَمَنْ دَخَلَ فِی حِصْنِی اَمِنَ مِنْ عَذَابِی» خط ولایت را تعیین می‌کند، پس اگر ما بپذیریم و خود را شیعه امام جعفر صادق(ع) و علی بن موسی الرضا(ع) بدانیم، همه باید در این موقعیت حساس تاریخی پشتیبان ولی فقیه باشیم و با رهنمودهای ایشان مسیر را طی کنیم.
شهابی‌پور: درباره وجود حضرت رضا(ع) در این کشور همه ما احساس مسئولیت باید بکنیم، چرا که تک تک رفتار ما اثرگذار است، باید الگوی خودمان کسی را قرار دهیم و همیشه مسئولیت پذیر و پایبند زندگی ائمه(ع) باشیم، بنابراین این تفکر را که داشته باشیم، در صد خطاهایمان کم می‌شود، همه بیمه حرم می‌شویم و رسانه ما نیز باید این تفکر و خط را داشته باشد، اغلب کسانی به حرم رضوی می‌آیند گرفتارند، مریض دارند، درمانده‌اند و حاجت می‌خواهند حتی خود را به این پنجره فولاد در صحن انقلاب دخیل می‌بندند در نهایت حاجت می‌گیرند، من بارها این را مشاهده کردم، البته اصحاب رسانه سربازان آقا علی بن موسی الرضا(ع) در کشور هستند که باید در انعکاس اخبار و پشتیبانی از ولایت فقیه خوب عمل کنند.
ابراهیمی: حقیقت امر بهترین رسانه‌ها آنهایی هستند که مباحث صحیح و با کیفیت را به بهترین وجه به مخاطب می‌رسانند، دروغ نمی‌گویند و با توجه به شرایط زمانی و مکانی مسائل را کالبد شکافی می‌کنند، شبهات دشمن را گوشزد و مردم را راهنمایی می‌کنند.
*سنت پرچم گردانی در کشور از چه زمانی آغاز شده و آیا محدود به منطقه خاصی است یا اینکه کل کشور را در بر می‌گیرد؟
-شریفیان: شما در صحن حرم که بایستید و گنبد طلایی حضرت رضا(ع) را ملاحظه کنید، پرچم را مشاهده می‌کنید، ابتدا ایام ولادت ایشان داخل مشهد و سپس استان خراسان رضوی(نخستین بار در شهر بجنورد هنگامی که جزو استان خراسان رضوی بود) و شهرها و روستاهای اطراف پرچم گسترانده می‌شد، به تدریج مسئولان استقبال را مشاهده کردند و توصیه شد که سال‌های بعد در چندین استان و الان هم در 31 استان یعنی تمام مراکز استان‌ها با 300 خادم، مأموریت یافتند تا حضور یابند، بنابراین به این طریق مردم از اقصی نقاط کشور در ایام ولادت خود را در حرم رضوی احساس می‌کنند، شور و شعف عجیبی می‌گیرند.
خوشبختانه استقبال هم از خادمان در شهرها خوب بوده، البته مراکز استان‌ها امکاناتشان خوب است، اما هرچه از مرکز فاصله می‌گیریم، مشکلات مردم هم برای تشرف به حرم رضوی بیشتر است، حضور ما در این شهرها هم مناسب است، ما گاهی شرمنده مردم می‌شویم، بنابراین باید برنامه‌ریزی منظم‌تری داشته باشیم، حتی توصیه شده که برنامه برای خارج از مرزها انجام شود که از چند ماه پیش برای اعزام و سایر کارها اقداماتی انجام گرفت.
*پس چند سال است که این برنامه گسترده دنبال می‌شود؟
-شریفیان: به طور گسترده هفت سال است، در کل استان‌ها چنین برنامه‌ای برپا می‌شود اما در خود استان خراسان بیش از 10 سال است.
*آیا این پرچم‌ها در مناسبت خاصی تعویض می‌شوند؟
-شریفیان: بله! در ایام محرم مشکی می‌شوند یا در دیگر ایام مذهبی تغییر می‌کنند.
دو شرط مهم برای خادمی امام رضا(ع)!
*چگونه می‌شود خادم امام رضا(ع) شد؟
-شریفیان: همه ایرانیان ارادتمندان حضرت رضا(ع) هستند، خادمان حرم و اماکن مقدس رضوی هم در این راستا بسیار خدمت می‌کنند که فعلاً حدود 32 هزار خدمه مشغول کار در آستان قدس در شیفت‌های مختلف هستند، به هر جهت هر تشکیلاتی برای خود مقرراتی دارد، سکونت در مشهد، البته در وهله نخست باید علاقه خاصی را حضرت برای شما ایجاد کند وگرنه اگر امام(ع) نخواهد، امکان خدمت فراهم نمی‌شود.
بنابراین برای همه عزیزان امکان خادم شدن در اماکن رضوی فراهم نیست، فرضاً اگر به شما بگویند از فردا بیایید یا یک روز در هفته، کسانی که در این شهر نیستند، آیا امکانش را دارند؟ به هر حال سخت است، البته هستند عده‌ای که همت می‌کنند از تهران یا دیگر شهرها یک روز در حرم حضور می‌یابند، اما به طور منظم شدنی نیست. به هر حال نخستین نکته همشهری شدن و بعد اداره مرکزی آستان قدس ثبت‌نام می‌کند و علاقه‌مندان را در نوبت قرار می‌دهد، البته زمان طولانی می‌برد، چون متقاضی زیاد است، البته معجزه‌وار هم دیدیم، عده‌ای راحت به خدمت گرفته شدند، باید خود امام رضا(ع) درست کند و اگر ما را قابل بداند، همان اول ما را به خدمت می‌گیرد.
*با تشکر از شما
-ما هم از شما اصحاب رسانه متشکریم.
/م118